Podcast no.21 Tsotsil – Vaxkim estado tax cha’ sut ta semáforo rojo tas k’oj li COVID. Chiapa oy xa’ta chim semana ta semáforo amarillo
Multimedia
- Archivo de audio mp3 (3.1 Mb)
- Archivo de audio mp3 (1.6 Mb)
- Archivo de video mp4 (64 Mb)
- Archivo de video mp4 (20 Mb)
Otros idiomas
Li me’ cha’bai jbel chabeluk kuts kalaltak ba’tsi vinik antsetik taj lumaltik Chiapa, k’uxelan chal noticiero Chiapas paralelo, ti jaik jtsomlejetik ta Alianza de Medios de la Red de periodista de a pie
Li lunes bakim-xcha’vinik yun octubre ta 2020
Mas xame’ ta 30 mil vinik ants ipik ta COVID-19,646 mil y colik chiuk mas ta 88 mil 700 vinik ants chamik xa’ tas bej-lijil li banumil xi laj yak’tana’el lij amteletik tas venta li pox-ta’el.
Bax-kim estadoetik ta sutik yanbelta ta semáforo rojo tas k’oj li cha epaj li chamel.
Ak’ume’ li ajbalil Andres Manuel Lopez Obrador chiuk li subsecretario, Hugo Lopez Gatel te laj yak’ik ta na’el ti li ta Chiapa xu me ja tax k’ot ta semáforo verde, pe lis’lajem semana lij amtel yun pox-tael li ta Chiapa te la yak-ta na’el li te me oyutik’o ta semáforo amarillo li ta bakim-xcha’vinik yun octubre k’alal to’ ta baxkim yun noviembre, pe ja’ me tas k’an ti ak’u jk’el’o jbatik yun me ja jech mux cha’ sutal li chamel li taj lumaltik.
Li yan k’op li taj lumaltik jame’ ti ep xa’ yik’ubal li vo’ tax kuch’tik, le ne ja me tas koj li muyuk lek ta xich k’elel li k’uchal li ts’anlebal vo’etik uk’umetik ve’ vo’etik ti butik oy li taj lumaltik. Ja me tas k’oj li muyuk bu’ tax kak ta kontontik taj k’eltik, tas k’oj li oy ep j-amteletik ti muyuk bu tas k’elik ja yun tas koj te oy ep ta ik’umtasel ja yun te me tax kuch’tik xa li ik’ubal.
Li ayej yich ak’el ta na’el ta jun yun diciembre ta 1992 li Diario Oficial de la Federacion, ja me te ayin li ley Aguas Nacionales ja tas k’an chal ti mu’uk xkilbajintik li vo’ ti ak’u jk’eltik k’uxi taj piktik k’uchal te oyuk’o li ka’altik.
Li ta ley yich nakanel ta Aguas Nacionales ja’ me te laj yich alel lij amteletik ja me oy yamtelik tas k’elel ti k’uchal mux ik’um li butik oy sat vo’ chiuk ti bisvilik ak’u stsak’ik vo’ li vinik ants chiuk li muktik empresaetik
- Li vo’e ja kuxlejal.
- Li vo’e jutuk-me’ ta ta’ el.
- Li vo’e oy me stojol.
- Li vo’e ja me’ jtunel yun li vinik ants.
- Li vo’e ja me’ jtunel yun li tetik.
Li yantik ayej li Secretaria de Desarrollo Agrario, territoria y Urbano laj yak ta’ na’el li k’usi snopoj li antsetik tas venta li banumil, oy me’ ta be’inel ta Chiapa Ciudad de Mexico, Durango, Estado de Mexico, Guerrero, Hidalgo, Michoacan, Nayarit , Oaxaca, Puebla, San Luis Potosí, Tabasco y Veracruz, oy ta sa’el ti mas ta 700 antsetik ti oyikta lumetik ti ja’ik vatsi antsetik j’emteletik ta te tik ak’u yich’ik akbel lis titulo’ik, jech ak’u x’akbatik li yamtejemik ti k’uchal jauk lis bi’ títulos agrarios yun me’ jach jun yonton tax amtejij ti tas banamilik.
Li le amtelal li antsetik ja oy sve’ik ta banamil, ja me te tas k’annik lis derecho-ik ti ja uk oyuk tas vi’ik lis banamilik li butik tax amtejik li vats’i antsetik yun me’ ja jech jun yontonik tas pikik lis banamilik, ja’ jech laj yak ta’ na’el li Mabel Almaguer Torrez li ja’ directora de proyectos estratejicos tey ta Sedatu.
Li Sedatu te la yak-ta na’el ti ti ja’ tsots sk’olal ta k’elel, li antsetik k’alal muyuk xu tas pikik li banamil ja me te ta k’elel ti muy sderecho’ik, jech k’uchal muyuk xu tax lo’ilaj k’uchal ta xak sba’ik ta otkinel, muyuk xu tas pas sna’ li muyuk xu tax ch’amunik tak’in.
Jech noxtok lij nak-lumetik te laj yak’ik ta otkinel li pobre’al tas kotol, li viniketik ja oyik ta 36.7% li antsetike ja 44% pe li pobre’al ta batsi antsetik ja oy ta 79% jech noxtok 50 por ciento li vatsi antsetik ja me’te tas ta lis tak’inik.
Li ta Chiapa paralelo te to me’ ta xich aleltal. Li jbel cha’bel loile ja patrocinio yu-un DW Akademie.
Ti boch´o las jelumtas taj koptik: Ana lucia López Hernández.
Boch´o las tsiba: Maximiliano López Pérez.
Gracias a
No comments yet.