Podcast no.19 Tseltal – México ya stoj millonetikta swenta stajel te poxil julel yu’unte COVID-19, manabilta lek te me yastajik te poxil julelspisil te ants winiketik.
Multimedia
- Archivo de audio mp3 (2.4 Mb)
- Archivo de audio mp3 (1.2 Mb)
- Archivo de video mp4 (67 Mb)
- Archivo de video mp4 (20 Mb)
Otros idiomas
Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik taChiapas, te chajpambil yu’un te Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok teAlianza de Medios de la Red de Periodistas de a Pie.
Yo’tik lunes lajchayebyu’un octubre yu’un 2020.
Kaxem ta 3 mil millonetiktapeso-te pajal sok159 millonetiktadólar-Te la yak’te muk’ul ajwalil ta stojol te Alianza de Vacunas, te ja’jun tsoblej yu’un salud ta spamal bajlumilal te ya sk’anikte ta muk’ul lumpobreetik te ak’a stajik te poxil juleletik ta stojol te chamel yu’un coronavirus COVID-19.
Ta swenta ini, te stojol te la yich’ ak’ele ja’nax xujt’ te dosisya xutatajeleyu’un sjulel cha’ tul ta jujun lajuneb ants winiketik ta México. Te ajawalil la yak’ ta nael tepoxil juleleja’ najilya yich’ ak’beyel te meelmamaletik sok te mach’atik ay schamelik,bit’il diabetes sok hipertensión. Ja’nix jich-ektepoxil juleleja’ najilya yich’ ak’beyel tea’teletik yu’un poxil, jich bit’il te medikoetiksok enferemeraetik, ta swenta te ja’ik te ts’oblej te muk’ sk’oblal yu’un jich ya xu yilik-a te chamele.
Te yoxebaltsoblejtemach’atik ya yich’ik te juelele ja’ik te antswiniketik te ya x-a’tejik ta swentaseguridad social, te banti ochemik te militaretik sok polisiaetik.
Ta swenta te bin k’ajk’al lek ayix-a te poxil julele, te Organización Mundial de la Saludla xchol te ay cha’oxtejk’empresas farmacéuticassok muk’ul lumetik te yakal schajpanbelike, sok cha’ oxtujlik te yakal spasbelikix te ensayo yu’un spaselta pruebate poxil juleletik ta ants winiketik te la stsajsbajik, ja’tota waxaklajuneb u’ te ayixwan-a te poxil julelte chajpanbilix ta lek.
Te tsitsel yu’un te ajwaliletik ja’te yakuktote ants winiketik ya st’unik te a’teletik te ya xu’ stejk’an te spujkel te chamele, jich bin ut’il temanchuk xbajtik te banti ya stsob sbaj bayal te ants winiketeik sok te manchuk yich’ pasel ts’oblejeteik te mayuk stuke. Sok ya sk’anik te yakukyich’ pokelsok stunel te smajkil eal. Te yo’tike k’axem ta 37millonetikte mach’atik tsakatik ta chamel ta spamal bajlumilal sok k’axem ta jun millónte chamenike. Estados Unidosja’ te muk’ul lum te bayal tsakatik ta chamel sok lajeletik.
Ta México, te ban k’alal yak’ojik ta nael ta stojol te tsakel ta chamel ja’ te k’axem jtebxan-a ta 800 milta jtul; ta swenta ini,mabaajtabil spisil te jay tul ants winiketik te tsakotik ta chamelemak te chamike, ta swenta te maba la yich’ pasbeyelik te prueba yu’un laboratorio.
Ta Chiapas, swinikab yu’un te Ejército Zapatista de Liberación Nacional (EZLN)kaj spasbelik sok schonel smajkil ealetik te poxtabil ta lek sok ch’albil, te ja’ sok te ya sk’anstajiktak’inta swenta stulanubtesel te a’teletik yu’un skanatayel te jbak’etaltik sok stejk’anel te spujkel te COVID-19ta slujmalik.
Te zapatistaetikla yalik, ta stojoltepajal a’telil comunal ta swenta skanantayel sbajik yu’un te ini chamel, k’alal chiknaj te skajibal spujkel te chamel yu’un COVID-19 taMéxico, la snopik smakelte slumalik, stunel smajkil ealetikmak te pajalsok-a, sok maba la slak’ sabajikta juju tul.
Sok maba bajtik lek ta slumal te kaxlanetik, sok la spitik cheb semana te mach’atik ay la stsob sabajik sok te mach’atik tsakatik ta chamel; ja’nix jich te spokelte k’abil ta juju ts’in ta ja’ sokxapon. Ta swenta te a’teletik ini, la yak’ik ta nael teyo’tike ja’nax lajchayeb ta jtul bats’il ants winiketik zapatistaetik te lajikta swenta te chamele.
Li’ ta Chiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele. te k’opayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie.
Traducción y locución (sk’asesel sok scholel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz
Gracias a:
No comments yet.