tsakelta coronavirusta ch’in lum yu’un Ocosingo, poxtawanejetikya sk’anik biluketikyu’un poxil swentayilel-ate chameletik. (Tseltal)
Video:
Audio:
Nok’ol awaiybel, jun k’op ayej te bajem ta swenta yu’un te bats’il antswiniketik taChiapas, te chajpambil yu’un te Noticiero Chiapas Paralelo, te ya x-a’tej sok teAlianza de Medios de la Red de Periodistas de a Pie.
Lunes yoxlajunebal abril yu’un 2020
Te domingo slajchebal yu’un abril, te Secretaría yu’unSalud taChiapasla yal, jun winik yu’un chanlajuneb yoxwinik yabilal, te kuxultaparaje Francisco León, municipio yu’unOcosingo, tsakot ta coronavirus COVID-19.
Te chameleja’wanyich’ojiktal te snich’anabete sujtiktal ta estado yu’un Puebla, te banti yakaliktaa’tel a. Te Secretaría yu’unSaludla yak’ ta nael te wak tul mach’atik ayinik sok te chamele, yakal ta chiknajel te schamelik.
Ta balumilal ay 1.8 millones te mach’atik tsakatik ta coronavirus. Ta México temastaj 4 mil 300, sok k’ax ta 130 mil te mach’atik lasch’ay te ya’telik, swentayu’un te tenotik lok’elta ya’telike.
Ta Chiapas ta slajchebal yu’un abril, te yajtalul techameletik k’ojt ta chaneb yoxwinik ta tul. Ta spisil te chameletike,ja’ bayalxantsakbilik te machatik kuxatik ta Tuxtla Gutiérrez, ta spat,ya xtal teSan Cristóbal de Las Casas, Tapachula sokComitán.
Sok yakal ta pujkel te chamel ta La Independencia, Chiapa de Corzo, Chicomuselo, Palenque, Suchiapa, Saltode Agua, Tumbalá, Reforma, Ocosingo, Tonalá sokCacahoatán.Oxtulte mach’atiklajemikix ta Chiapas, ta swenta te chamele.
Ants winiketik te ya xpoxtawanik ta yanyantik nail poxiletik ta Chiapas, tenwanik ta k’opta swenta te maba yich’jik te biluketik ta nail poxil,yu’un ya yilik techameletikyu’un coronavirus COVID-19. Ya xi-ik te ya stsakotik ta chamel-eke, ja’ swentail te xa tulanubuk te yilelmach’atik tsakatik ta chamele.
Ta swenta te tenawetike, te Secretarioyu’unSalud taChiapas, José Manuel Cruz Castellanos,la skujchin te a’tel ants winiketik ta poxil te maba yichbelik ta muk te juramento la spasikete ya sujotik ta yilel te mach’atik ay schamelike. Ta sk’opik te a’tel poxtawanejetike, te secretario te k’alal ya sk’an xabotik’ tebiluketeya xtu’un yu’unikta yilel sok yu’un maba stsakotik te chamele,yanax-atebin ya xjalbotikete kux ta aiyelsok ya xiwteswansok te a’tejpatanetik.
Ta yanxan, te chukelbats’il ants winiketikte tsakatik ta nail chukelil yu’un San Cristóbal de las Casas,tenawanik ta k’op, ta swenta,te jalbotik te maba ya xu yilik te yermanojik yu’unmaba stsakotik ta chamela,sok temaba ayuk ateletikswenta skanantayel sbajikte k’alal ya x-ochikta stsakojibalik te chukeletik, ya xi-ik te ya stsakotik tachamele.
¿binut’il kuxatik ta swenta te chamel yu’un te coronavirus COVID-19, ta yantikxan lumetik ta balumilale?
Ta Brasil te bats’il ants winiketik yanomamila yajtayik wak tul te mach’atik lajikixyu’un coronavirus. Ja’yu’unla smakbeyik sbe te ulataywanejetik ta slumalik sok te schonel sbilukik ta muk’ul lum.
Ta Colombia,te spujkel te chamelela yak’wijk’uk sitikte bats’il anst winiketike.La yalik temeya stsakotik ta chamele tulan ya xk’ojt ta swentajikyu’un te bayal mach’atik namal kuxatik te ta snail poxile, te mayuk lek ya’alik sok xaponik.
Sok ta Colombia, ta snaul te Cauca, te bats’il ants winiketikla yich’ik xiwtesel yu’un te narcotraficatejetik, ta swentayu’un te bats’il ants winiketikla smakik te sbejlal slujmalike.
Ta Chiapas, ta municipioyu’un Aldama, ta sk’ajk’al te jilel tanaj yu’un te coronavirus, nok’olto te majtamba yu’un te jtsojbants winiketik sok stujk’ik de corte paramilitar, teyta chin lumetikyu’un tsotsiletik.
Te sábadosbuluchebalabril kajik ta tujk’aw ta slumal Saclum, Chenalhó, k’alal ta slumal Cocoyu’unAldama.Te tujk’aw cha’ kaj ta wen sjba k’alal ta xtibitayel k’ajk’al yu’un slajcheb abril, jich la yalik te swinkilel te lume.
Li’ ta Chiapas Paralelo yatome jcholbeyexkotik te bintik ya xkojt ta pasele. te k’op ayej ini chajpanbil sok spatrocinio yu’un DW Akademie
Traducción (sk’asesel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz
Locución (xcholel k’op ayej): Juan Gabriel López Ruíz
Gracias a:
No comments yet.